Welk Ayurveda type ben jij? Kapha, Pitta of toch Vata?
Om terug te keren naar je natuurlijke staat, kijkt de Ayurveda eerst naar wat voor body/mind type je bent én hoe deze verschillende dosha’s (Kapha, Pitta, Vata) in jouw lichaam en geest verdeeld zijn. Voor iedere dosha gelden andere adviezen op het gebied van lifestyle, voeding, beweging en ontspanning. De meeste mensen zijn namelijk een combinatie van twee dosha’s.
Ayurveda type 1: Kapha
Kapha’s zijn kalm, zorgzaam, gehecht, snel tevreden, liefdevol, bescheiden, trouw en geduldig. Ze zijn stabiel en goed gegrond, waardoor ook stressbestendig. Meestal hebben ze de voorkeur voor comfort en luxe. Kapha’s zijn trouw en loyaal. Ze staan altijd voor iedereen klaar. Kapha’s zijn meestal fors gebouwd en hebben een brede borst. Ze hebben een goed uithoudingsvermogen, maar komen meestal snel aan. Meestal zijn ze niet zo sportief, terwijl beweging juist heel goed voor ze is. Kenmerken van wanneer Kapha uit balans is:
Kapha zorgt ervoor dat over grenzen heen gegaan kan worden, blijft te lang hangen in emoties, voelt zich down of depressief. Kapha vindt het moeilijk om emoties uit te spreken. Eten is een vorm van een dekentje leggen over de emotie. Kapha’s kampen snel met overgewicht vanwege hun trage stofwisseling. Ze hebben niet zo veel eten nodig, maar houden van snaaien. Kapha-kwalen zijn onder andere verkoudheid, bronchitis, een hoog cholesterol en een vette huid.
Kapha kun je balanceren door:
Kapha verlagend dieet: eet alleen wanneer je werkelijk trek hebt. Je kunt een aantal dagen alleen mungsoep en groenten eten. Dit helpt om afvalstoffen af te voeren en daarbij dus ook oude, gestagneerde emoties
Eet zo min mogelijk koolhydraten en veel groenten
Zorg voor beweging. Ga wandelen of sporten om te gestagneerde Kapha in beweging te krijgen!
Meestal slapen Kapha’s meer dan goed voor ze is. Ze zijn gebaat bij vroeg opstaan voor 6.30.
Onderneem actie op wat voor manier dan ook. Verander je routine.
Neem stimulerende specerijen, zoals gember en zwarte peper. Drink bv. gemberthee.
In plaats van snaaien: drink een beker warm water
Sauna kan helpen om Kapha in beweging te zetten en oude troep af te voeren!
Eerste hulp bij Kapha emoties: sporten!
Ademhalingsoefeningen Bhastrika of Kappalabati
Ayurveda type 2: Pitta Pitta’s zijn enthousiast, fanatiek, gedreven, inspirerend, ambitieus en charmant. Ze hebben passie en verlangen naar succes. Door hun moedige en besluitvaardige karakter gaan ze recht op hun doel. En komt dit type obstakels tegen op haar pad dan ruimt ze die meteen uit de weg. Vaak hebben Pitta’s een goed analytisch verstand en een hoge intelligentie waardoor ze dol zijn op uitdagingen. Pitta’s hebben een gemiddelde lichaamsbouw en een zeer sterke spijsvertering. Ze verteren heel snel. Hierdoor hebben ze meestal een prima gezondheid en veel energie. Pitta’s hebben bijna altijd honger en zijn gek op veel eten. Kenmerken van wanneer Pitta uit balans is:
Typische Pitta kwalen zijn ontstekingen, huidaandoeningen, verhoging, acne, brandend maagzuur. Op mentaal vlak kunnen ze te veel willen doen, waardoor ze een burn-out kunnen krijgen. Bij te veel hitte (door bijv. spicy eten of heet klimaat) wordt de Pitta snel prikkelbaar, boos, jaloers of agressief. Ze kunnen als ze uit balans zijn ook impulsief en perfectionistisch zijn. De sterke persoonlijkheid van de Pitta kan, zeker als ze uit balans is een te sterke overtuigingskracht hebben, waardoor ze minder ontvankelijk is voor de mening van de ander. Pitta’s vergelijken vooral met anderen en zullen snel oordelen. Zij halen hun bestaansrecht uit prestaties. Bij kritiek kan Pitta onzeker worden. Pitta kun je balanceren door:
Vermijd zure en verhittende voeding, zoals tomaten, paprika, aubergines, citrusvruchten, alcohol, koffie en scherpe voeding.
Eet veel groenten en bittere bladgroenten zoals andijvie, spinazie, spruitjes en witlof.
Eet op tijd. Te laat eten kan Pitta uit balans brengen.
Vermijd intellectuele inspanning en doe geen intellectueel werk na 20.00 ‘s avonds
Zorg voor een verkoelend voedingspatroon. Neem koude gerechten en koude dranken als kokoswater met korianderblaadjes en Aloë Vera
Verkoelende activiteiten zoals zwemmen, wintersport en actieve vorm van yoga zorgen voor meer rust. Vermijd competitieve sporten.
Een verkoelende boswandeling
Een massage met kokosolie of lavendel
Activiteiten doen zonder doel
Eerste hulp bij Pitta emoties: verkoelen en energie release (kussen slaan/ kickboksen)
Ademhalingsoefening Brahmari
Ayurveda type 3: Vata
Vata’s zijn creatief, beweeglijk, go with the flow, flexibel en gevoelig. Ze houden van reizen, praten, lachen en filosoferen. Een Vata kan zowel uitgesproken introvert als extravert zijn. Vata’s zijn zeer veranderlijk (ook in hun humeur) en hebben veel gedachten. Ze kunnen snel iets in zich opnemen, maar vergeten het ook snel. Hierdoor hebben ze vaak wisselende interesses. Vata’s hebben een elegante lichte bouw, zijn vaak lang of juist aan de kleine kant, hebben vaak een droge huid en zijn eerder te licht dan te zwaar. Kenmerken van wanneer Vata uit balans is:
Vata’s hebben moeite met presteren onder druk en zijn daardoor snel gestrest of angstig. Door hun energieschommelingen zijn ze aan het eind van de dag vaak uitgeput. Teveel en te gehaast dingen willen doen, onderweg even vlug wat eten zonder rustig te gaan zitten en op onregelmatige tijden werken, slapen en ontspannen. Ze zijn dan chaotisch. Dit zorgt ervoor dat Vata uit balans raakt en ervaart dan slapeloosheid, constipatie, een droge huid, stress, angststoornissen, verslavingen en artritis. Vata’s kunnen zich snel terugtrekken en vluchten en zweverig worden. Ze kunnen goed alleen zijn, maar daardoor ook in een sociaal isolement terecht komen. Vata kun je balanceren door:
Vata verlagend dieet: zorg voor warme, gekookte voeding.
Vermijd salades en koude voeding en dranken!
Geen maaltijden overslaan en eten met aandacht
Lichte vormen van beweging als yoga, wandelen, dansen en fietsen zijn meer dan voldoende om de gezondheid op peil te houden.
Voeding dat warm, vochtig en rijk aan natuurlijke oliën is. Denk aan wat zwaardere voedzame etenswaren als kaas, boter, voedzame soepen, zoete en zachte vruchten.
Zorg voor een regelmatige leefstijl: ga op tijd naar bed en sta vroeg op. Eet op tijd. Zorg voor een opgeruimd huis. Rust, Ritme en Reinheid zorgen voor meer contact met jezelf.
Vermijd prikkels: zorg voor bewuste off- en online tijden
Gebruik etherische geuren, zoals lavendel en bergamot
Eerste hulp bij Vata emoties: Warme olie massage (je kunt jezelf met warme sesamolie in masseren en daarna een bad nemen of gaan douchen)
Ademhalingsoefening: Anulom vilom (afwisselende adem)